Międzynarodowy Dzień Teatru to okazja do zaprezentowania teatraliów ze zbiorów specjalnych Książnicy. Teatralia z definicji to zbiór różności dotyczących teatru: fotografie, pocztówki, programy, plakaty, ulotki.
MOŻNA PRZEGLĄDAĆ CAŁĄ KOLEKCJĘ KLIKAJĄC NA FOTOGRAFIĘ :)
Warto przypomnieć, że pierwszy drewniany budynek teatru w Kaliszu wzniesiony przez Bogusławskiego w 1801r. rozpadł się po 15 latach. W latach 30. XIX wieku teatr odbudowano w jego współczesnym miejscu, jednak spłonął on w pożarze miasta w kwietniu 1858 r.. Przez ponad 40 lat przedstawienia odbywały się w zaadaptowanej do tego celu ujeżdżalni, a później w prowizorycznym, drewnianym teatrze zimowym. W latach 1896–1900 wzniesiono neorenesansowy gmach teatru według projektu Józefa Chrzanowskiego. Budynek został spalony przez Niemców w czasie burzenia Kalisza w 1914 r. W 1920 r. rozpoczęto trwającą 16 lat budowę obecnego budynku według projektu Czesława Przybylskiego. Na temat historii i architektury budowli teatralnych Kalisza pisali w wielu artykułach prasowych i wydawnictwach książkowych badacze związani z grodem nad Prosną, tacy jak Makary Górzyński, Iwona Barańska, Maciej Błachowicz, Joanna Bruś, Bogumił Kunicki, Władysław Kościelniak, Edward Polanowski, Jerzy A. Splitt czy Anna Tabaka. „Dzięki ich zbiorowej pracy udało się przywrócić pamięć nie tylko o dawnej architekturze teatralnej nad Prosną, ale i barwnie opowiedzieć o jej funkcjonowaniu w sferze publicznej miasta”.
Teatr miejski widziany z dachów kamienic przy Alei Józefiny, w otoczeniu dzielnicy parkowej i nowego parku (obecnie tereny cmentarza Armii Radzieckiej). Pocztówka na bazie fotografii z około 1900 roku. Zbiory KP
Gmach teatru miejskiego w Kaliszu po częściowym spaleniu w sierpniu 1914 roku, widok z mostu wiodącego z Alei Józefiny do parku. Eksponowane elewacje północna i zachodnia. Pocztówka z lat I wojny światowej. Zbiory KP
INNE FOTOGRAFIE PRZEDSTAWIAJĄCE BUDYNEK TEATRU Z RÓŻNYCH OKRESÓW (ze zbiorów specjalnych Ksiażnicy)
FOTOGRAFIA MARIANA LENKA
(1 IX 1887 w pow. łódzkim - 30 IX 1944 Kalisz), aktor, reżyser, dyr. teatru.
Pewną ciekawostką teatralną w zbiorach Książnicy jest fotografia, która trafiła do kolekcji działu zbiorów specjalnych w 2016 r., oprawiona w ramkę stanowi interesujące źródło badań dla kaliskich regionalistów. Portret w formacie 9x11 cm datowany odręcznie „1913 r.” przedstawia pięcioosobową rodzinę. Na rewersie znalazła się współczesna adnotacja „Marian Lenk (1.9.1887-30.9.1944)"
Fotografią zainteresowała się Henryka Karolewska, która swoje ciekawe badania przedstawiła na łamach „Bliżej Biblioteki” (nr 10/11 2018 s. 62-67). Aktor i reżyser Marian Lenk był w sezonie 1937/1938 wicedyrektorem, a w kolejnym sezonie dyrektorem Teatru Miejskiego w Kaliszu. Autorzy opracowań na temat działalności artystycznej Lenka nie zajmowali się dokładniej jego biografią. Ewa Kłysz w biogramie zamieszczonym w „Słowniku biograficznym Wielkopolski” podaje, że rodzicami urodzonego w Będzinie w łódzkiem Mariana byli nauczyciel Walerian Lenk i Antonina z domu Sosnowska. Henryka Karolewska w swoim artykule podjęła się zidentyfikowania osób znajdujących się na zdjęciu.
Wśród innych różnorodnych zbiorów specjalnych Książnicy można znaleźć wiele bardzo ciekawych dokumentów życia społecznego. Zbiory te dokumentują także przejawy życia teatralnego w dawnym Kaliszu.
Do naszej Biblioteki trafiła też spuścizna Bohdana Adamczaka, prozaika, publicysty i krytyka, współtwórcy Kaliskich Spotkań Teatralnych. Kolekcja czeka na uporządkowanie i zbadanie.
B. Adamczak w swoich zbiorach zgromadził również kilkadziesiąt programów, plakatów i afiszy z teatru kaliskiego oraz innych teatrów polskich, a także bogaty zbiór fotografii z przedstawień teatralnych. Prezentujemy jedynie fragment tej spuścizny.
Commentaires