Zbiór muzykaliów działu zbiorów specjalnych Książnicy obejmuje rękopisy nutowe, druki muzyczne oraz dokumenty dźwiękowe i audiowizualne na różnych nośnikach. Szczególnie cenne są dawne rękopisy i druki utworów muzycznych takich kompozytorów, jak: Stanisław Moniuszko, Fryderyk Chopin, Johan Strauss, Wolfgang Amadeusz Mozart, Richard Wagner, Robert Schumann, Henryk Szopowicz, Oscar Straus, Robert Stolz, August Radwan, Carl Faust, Henri Herz, Józef Nowakowski.
Interesującą częścią zbiorów są niemieckie druki muzyczne, dotąd mało wykorzystywane w badaniach naukowych.Wśród muzykaliów szczególnie cenne są dwa muzyczne kalisiana: „Carnaval de Venise op. 22”, dzieło Juliusza Schulhoffa, które ukazało się w 1865 r. nakładem Henryka Hurtiga (kaliskiego księgarza) oraz „Francois-Polka op. 13” Feliksa Krzyżanowskiego z 1880, nakładem kaliskiej drukarni Karola Wilhelma Hindemitha.
Henryk Hurtig (1819-1873) prowadził w Kaliszu przy ul. Warszawskiej księgarnię, skład nut i materiałów piśmiennych. W latach 1847-1862 opublikował co najmniej 32 druki muzyczne.
Wśród nich znalazło się dzieło Juliusza Schulhoffa (1825-1898), czeskiego pianisty i kompozytora, debiutującego w 1842 r. w Dreźnie.
W 1845 r. Schulhoff odbył podróż do Paryża, gdzie jego gra i kompozycje na fortepian zwróciły uwagę F. Chopina.
Czeski pianista koncertował w wielu europejskich krajach, a w 1853 r. zwiedził Rosję. Prowadził konserwatoria w Paryżu. W Berlinie w 1897 r. uzyskał tytuł profesora.
Feliks Krzyżanowski - kaliski muzyk - był założycielem pierwszej oficjalnej Szkoły Muzycznej w Kaliszu. Fakt ten miał miejsce jesienią 1872 r. F. Krzyżanowski zarządzał szkołą przez wiele lat (prawdopodobnie do 1891 r.). W latach 1883-1894 był dyrygentem około 30 osobowego chóru przy bazylice kaliskiej. Prezentowany druk zawierający utwór skomponowany przez F. Krzyżanowskiego, ukazał się w 1880 r. nakładem kaliskiej drukarni Karola Wilhelma Hindemitha. Warsztat Hindemitha był w Kaliszu prekursorem stosowania w druku litografii. Drukarz wykorzystywał tę metodę do tłoczenia m.in. druków muzycznych, których tradycję przejął po zakończeniu działalności księgarni Henryka Hurtiga, najznaczniejszego miejscowego wydawcy druków muzycznych. Z kamieni litograficznych Hindemitha wyszły w tym czasie liczne utwory muzyczne, odbitki nut obecnie rzadko zachowanych w zbiorach bibliotecznych.
Comentarios