Ważną część zbiorów specjalnych Książnicy stanowią także dokumenty życia społecznego, nazywane często „dokumentami chwili”, efemerydami lub drukami ulotnymi. Powstają w wyniku działania różnych grup społecznych, organizacji i instytucji. Mają charakter doraźny, informacyjny, propagandowy i reklamowy. Biblioteki gromadziły je już w XVIII w. i nazywały wówczas drukami ulotnymi. Systematycznie zbierane są od dwudziestolecia międzywojennego. Pojawiły się wówczas pierwsze akty prawne regulujące sprawę egzemplarza obowiązkowego, w skład którego wchodziły między innymi dżs-y.
Jednym z ciekawszych przykładów tego rodzaju dokumentów w naszych zbiorach jest menu kolacji zorganizowanej z okazji otwarcia Domu Towarzystwa Muzycznego w Kaliszu w październiku 1902 r. Menu wyszło spod prasy drukarskiej K. W. Hindemitha, zasłużonego dla miasta drukarza i wydawcy.
Karol Wilhelm Hindemith żył w latach 1810-1890. Od 1870 r. wydawał i drukował ”Kaliszanina, gazetę miasta Kalisza i jego okolic”. Posiadał też zezwolenie na wykonywanie druków urzędowych. Tłoczył ponadto wiele wydawnictw miejscowych szkół i towarzystw, wydawnictwa okolicznościowe, druki liturgiczne łacińskie i sporadycznie utwory literackie.
Prof. K. Walczak w monograficznej książeczce z serii „Kaliszanie” opisując działalność drukarską i wydawniczą Hindemitha zaznaczył:
Wreszcie wspomnieć należy o bardzo istotnej części produkcji warsztatu, jaką zawsze stanowiły akcydensy, drobne druki użytkowe tłoczone na potrzeby rozmaitych instytucji. Niestety w przeciwieństwie do nakładów dziełowych, akcydensy z natury rzeczy miały niewielkie szanse na zachowanie się.”
Tym bardziej jesteśmy dumni, że w zbiorach Książnicy zachował się ten ponad stuletni dokument.
Po śmierci Hindemitha drukarnie w Kaliszu objął syn, Oswald Arno i prowadził ją wraz z litografią i stereotypią pf. K.W. Hindemith do zniszczenia Kalisza przez Niemców w sierpniu 1914 r.
Comments