top of page

BLOGUJ Z KSIĄŻNICĄ

  • Bogumiła Celer

Drukarskie cymelia z kolekcji działu zbiorów specjalnych Książnicy


„Ad majorem artis gloriam”

(na większą chwałę sztuki)





Święto Drukarzy to doskonała okazja do przypomnienia materiałów związanych z kaliskimi drukarniami, które przechowywane są w dziale. Trafiły one do Książnicy dzięki Ryszardowi Templewiczowi, (długoletniemu dyrektorowi Kaliskiej Drukarni Akcydensowej, bibliofilowi). 
Kalisz znany jest z bogatych tradycji drukarskich, których początek sięga XVII w. i łączy się z takimi postaciami, jak: Jan Wolrab II i Wojciech Gedeliusz. W 1603 r. ukazał się pierwszy druk kaliski „Katechizm rzymski” wydany w języku narodowym. Z późniejszych nazwisk zasłużonych drukarzy warto choćby nadmienić, bo nie sposób tutaj wymienić wszystkich, takie nazwiska jak: Karol Wilhelm Mehwald, Karol Wilhelm Hindemith oraz w późniejszym okresie Józef Radwan. 




W 2003 r. miały miejsce uroczystości związane z jubileuszem 400 lat drukarstwa. Rocznica ta została uczczona poprzez organizację konferencji „Druki i drukarnie Polski prowincjonalnej. 400 lat drukarstwa kaliskiego”. Z okazji jubileuszu ukazała się także bibliografia „Druki kaliskie XIX i połowy XX w. (1800-1945)”, opracowana przez kaliskich bibliotekarzy: Ewę Andrysiak, Krzysztofa Walczaka i Danutę Wańkę. Być może nadszedł czas aby pomyśleć o kontynuacji tego dzieła i zebraniu w formie wydawnictwa druków kaliskich z kolejnych lat. Pewnym zaczątkiem jest wydana w 2010 r. bibliofilska książeczka „Ryszard Templewicz i Calisiana w dorobku typograficznym Kaliskiej Drukarni Akcydensowej za jego dyrektury w latach 1975-1992” w opracowaniu Bogumiły Celer. 






Powojenna historia miejscowego drukarstwa wiąże się przede wszystkim ze wspomnianą Kaliską Drukarnią Akcydensową. Po drugiej wojnie światowej zgodnie z ówczesną polityką dokonano nacjonalizacji prywatnych zakładów i utworzono monopol państwowy. W 1948 r. powołano oddział drukarski w ramach Kaliskich Zakładów Przemysłu Terenowego. Natomiast w 1965 r. działalność rozpoczęła Kaliska Drukarnia Akcydensowa (KDA), która funkcjonowała do lat 90. XX wieku. KDA była największym tego typu zakładem na terenie województwa kaliskiego, realizującym zamówienia nie tylko na obszarze swojego działania, ale również w skali kraju. Produkowano tutaj druki akcydensowe, opakowania, ale również książki, mapy. Przedsiębiorstwo stało się istotnym elementem życia społecznego i gospodarczego Kalisza, promowało twórczy potencjał nie tylko miasta, ale i regionu. Drukarnia swoje miejsce znalazła w klasycystycznym budynku przy ul. Zubrzyckiego (obecnie Nowy Świat). W zbiorach specjalnych Książnicy zachowały się plany budynku, których fragmenty prezentujemy. Dziś budynek ten służy Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej.











Kaliscy drukarze, spadkobiercy bogatych tradycji drukarskich, posiadali opinię dobrych mistrzów. Wyrazem uznania dla ich pracy były liczne listy pochwalne, wyróżnienia, odznaczenia. Wielu drukarzy uhonorowanych zostało Złotym, Srebrnym czy też Brązowym Krzyżem Zasługi. Warto kultywować pamięć o nich oraz o drukarniach, które obok bibliotek, księgarń, wydawnictw są podstawowymi instytucjami związanymi z książką. 








59 wyświetleń0 komentarzy

Ostatnie posty

Zobacz wszystkie
bottom of page